Dzieje zapisane w odchodach lam

W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.

Inkowie stworzyli w Andach jedną z największych cywilizacji prekolumbijskich. Szczyt ich potęgi przypadł na XV w. i pierwszą połowę XVI w. Zbudowali wtedy imperium obejmujące Peru, a także fragmenty dzisiejszego Ekwadoru, Boliwii, Chile i Argentyny. Odległe prowincje państwa połączyli górskimi drogami ze stolicą Cuzco. Tymi drogami wędrowały karawany lam dźwigających towary takie jak sól czy liście koki.

Jeden z najważniejszych szlaków przebiegał w pobliżu niewielkiego, a dziś mocno zarośniętego jeziorka Marcacocha. Chętnie zatrzymywano się tu na popas przed wyruszeniem w drogę prowadzącą ku nieodległej fortecy Ollantaytambo, jednej z głównych twierdz górskich w świętej Dolinie Inków. Podczas postoju lamy zaspokajały pragnienie i pozostawiały też liczne odchody, które spływały ku jeziorku, stając się cennym pokarmem dla mechowców – półmilimetrowych pajęczaków zaliczanych do roztoczy. Mechowce to popularni mieszkańcy gleb zajmujący się rozkładem martwej materii organicznej. Dzielą się na wiele tysięcy gatunków. Występują też w Polsce.

Kilka lat temu nad Marcacocha pojawił się Alex Chepstow-Lusty, brytyjski paleoekolog z University of Sussex. Wraz z pomocnikami nawiercił dno zbiornika i pobrał rdzenie osadów jeziornych do analiz. Zdumiał się, gdy zobaczył w nich nagromadzenia szczątków mechowców. Najwięcej było ich w czasach świetności imperium Inków. – To ma sens. Im bogatszy był kraj, tym bardziej kwitł w nim handel i tym więcej lam zostawiało swoje odchody w Marcacocha. Mechowce miały co jeść, więc ich populacja szybko rosła – mówi Chepstow-Lusty, który wyniki swoich badań opublikował w styczniu (2019) na łamach „The Journal of Archaeological Science”. Dzięki precyzyjnemu datowaniu rdzeni ustalono z dokładnością do kilku lat, kiedy Inkom powodziło się lepiej, a kiedy trochę gorzej. Nawet w imperium zdarzały się górki i dołki ekonomiczne. Oczywiście najgorsze czasy (dla Inków i mechowców) nastały, kiedy w Peru pojawili się Hiszpanie i podbili inkaskie państwo.

Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża najnowsze badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.