Listy czytelników

Szanowna Redakcjo!

W artykule „WiŻ” nr 12/2019 „Wszechświaty równoległe” widzimy rysunek na str. 34. Nie wspomniano w artykule, w jakim okresie nastąpiła inflacja wszechświata. Generalnie trudno znaleźć tę informację. W jednym ze źródeł znalazłem, że rozpoczęła się w czasie ok. 1/100000 s i trwała następne ułamki sekund. Patrzę na ten rysunek, jego warianty widzę po raz kolejny, z niego mogę wysnuć wniosek, że trwała do ok. 380 000 lat. Mógłby Pan rozwiać moje wątpliwości?

Wszechświat na rysunku ma po wiekach ciemnych stałą średnicę. Na podobnych rysunkach w innych źródłach i z tego, co wiadomo, średnica się powiększa.

JACEK MIZGALSKI

Szanowny Panie!

Dziękuję za pytania. Inflacja kosmologiczna zaproponowana przez Alana Gutha nadal pozostaje tylko hipotezą – jednym z możliwych wyjaśnień wielu pytań dotyczących początku wszechświata. Na razie nie wiadomo dokładnie, dlaczego się zaczęła, jak długo trwała i co spowodowało, że nagle się skończyła. Z dostępnych mi źródeł wynika, że teoretyczny model inflacji zakłada, że zaczęła się ona 10–³6 s po Wielkim Wybuchu i trwała do 10–³³ s (albo 10–³²). Wartości te są ekstremalnie małe, trudne do wyobrażenia. Tak jak Pan pisał, są to ułamki sekund, ale naprawdę bardzo małe ułamki. Z tego powodu są one też trudne do zobrazowania na jakimkolwiek wykresie. Zamieszczony w tekście schemat jest bardzo przybliżony i odnosi się raczej do makroskali czasowej zjawisk, które miały miejsce od Wielkiego Wybuchu do dziś. Pokazanie zmian średnicy wszechświata na tego typu wykresie jest praktycznie niemożliwe. Uczeni szacują, że zwiększyła się ona w czasie inflacji 10²6 razy – to też jest ekstremalnie trudne do wyobrażenia i zobrazowania. Przypomnę też może, że artykuł dotyczył zupełnie innego tematu, a mianowicie koncepcji wieloświata, dlatego też temat inflacji, skądinąd ciekawy, został w nim w zasadzie pominięty.

MIROSŁAW DWORNICZAK