Opinie

Twój zwierzęcy awatar

Nowotwór każdego pacjenta jest inny. Na jednych pacjentów leki działają, a na drugich nie. Dlatego powstał pomysł wykonania repliki ludzkiego nowotworu i zbadania go na zwierzęcym organizmie. Stworzono np. muszki owocowe z takimi mutacjami genetycznymi, jakie występują u chorego. Owady te szybko się rozmnażają, więc w sposób zautomatyzowany można zbadać na nich setki leków. Metodę awatara sprawdzono u pacjenta z terminalnym stadium raka jelita grubego. Chory wprawdzie zmarł po mniej więcej trzech latach, ale i tak wydłużono mu życie. Do przerzutów doszło, jeszcze zanim zastosowano „awatary”, i wiadomo było, że zmienione komórki nie reagują na pewne leki. Sekwencjonowanie DNA pacjenta wykazało obecność przynajmniej dziewięciu mutacji prowadzących do nowotworzenia. Stworzony przez naukowców szczep muszek miał je wszystkie w komórkach jelita. Wyhodowano ponad 300 tys. osobników. Muszki karmiono automatycznie i tak też testowano leki – w tym przypadku 121 substancji, pojedynczo lub w kombinacji. Kilka kombinacji uratowało życie muszkom i zahamowało wzrost nowotworu jelita. Lekarze ostatecznie zastosowali u pacjenta przeciwnowotworowy lek o nazwie trametinib połączony z lekarstwem przeciw osteoporozie, kwasem zoledronowym. Było to najbezpieczniejsze dla chorego i najbardziej efektywne. Niestety pacjent przestał reagować na tę kombinację leków po 11 miesiącach. Nie udało się namierzyć żadnych nowych mutacji DNA, które mogłyby za to odpowiadać.

Trzeba przyznać, że częściej bada się mysie awatary. Po usunięciu pacjentowi guza pochodzące ze zmiany komórki podaje się gryzoniom. Wyniki eksperymentów otrzymuje się po kilku miesiącach. Eksperymenty te budzą jednak wątpliwości etyczne. Na dodatek muszki łatwiej się bada w sposób zautomatyzowany. Niestety organizmy owadów znacznie różnią się od ludzkich, mamy tu np. znacznie mniej skomplikowany układ odpornościowy niż u człowieka.

Zastosowanie zwierzęcych awatarów ułatwiłoby więc sprawdzenie, jak guz z danymi mutacjami będzie reagować na kombinacje leków. Na razie jednak są to badania prowadzone na małą skalę.

Wiedza i Życie 9/2019 (1017) z dnia 01.09.2019; Słowo od redakcji; s. 2

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną