Opinie

Niedojadanie sposobem na długowieczność?

Wiemy już od jakiegoś czasu, że głodówka wydłuża życie takim organizmom jak drożdże, nicienie, pchły i myszy (myszom nawet o 50%). Jeśli chodzi o ludzi, to niektóre badania wykazały, że dzięki restrykcji kalorycznej możemy poprawić wyniki poziomu cholesterolu i glukozy we krwi. Nie było jednak jasne, czy odsunie to moment śmierci. Rozpoczęto więc obserwacje zwierząt żyjących o wiele dłużej – makaków królewskich, które w niewoli dobijają nawet do 26. roku życia. Starzeją się jak my – siwieją im włosy, słabną mięśnie, obwisa skóra, tłuszcz zaczyna odkładać się w innych miejscach, tracą masę kostną, pogarsza im się rozumowanie. Takie analizy wymagały oczywiście czasu.

W pewnym momencie opublikowano wyniki dwóch badań, chociaż nie wszystkie zwierzęta zakończyły życie. Okazały się sprzeczne. Naukowcy z University of Wisconsin twierdzili, że małpy, które otrzymywały około 30% mniej pożywienia, żyły dłużej niż grupa kontrolna jedząca do syta. Stwierdzono u nich obniżony odsetek chorób serca i nowotworów (główne przyczyny zgonów wśród ludzi). Praca na ten temat ukazała się w 2009 r. i dotyczyła 20-letniej obserwacji 76 dorosłych makaków.

O tyle samo mniej pożywienia otrzymywały makaki (razem 121 osobników) grupy badawczej z National Institute on Aging w Baltimore, która opublikowała pracę w 2012 r. Tu jednak wyszło, że nie było żadnej różnicy w długości życia, a zwierzęta na diecie padały tak samo często wskutek chorób związanych z wiekiem jak grupa kontrolna.

Ostatnio uzupełniono wyniki o dane zwierząt, które żyły dalej, i zastanowiono się raz jeszcze nad płynącymi z nich wnioskami. Stwierdzono, że makaki z Wisconsin faktycznie żyły o wiele dłużej – samce mniej więcej o dwa lata, a samice o sześć lat. A grupa z Baltimore miała cztery osobniki, które przekroczyły czterdziestkę, co było rekordem w świecie makaków. Na dodatek wykryto czynniki mogące poprzednio zaburzyć obraz. Niektóre zwierzęta przestawiono na dietę w zbyt młodym wieku, co mogło skrócić im życie, a część zwierząt kontrolnych jadła mniej, niż tego oczekiwano.

Wygląda zatem na to, że kto chce żyć dłużej, powinien pomyśleć o diecie 1500–1800 kcal.

Wiedza i Życie 3/2017 (987) z dnia 01.03.2017; Słowo od redakcji; s. 2