Grudzień. Niebo końca roku

Nadchodzi najciemniejszy miesiąc w roku, okres początku zimy. W tym roku przyjdzie ona do nas 21 grudnia tuż przed północą – o 23:22. Dni są teraz rekordowo krótkie: na początku grudnia trwają od 7:23 do 15:27, a w sylwestra zaledwie od 7:46 do 15:33. Maksymalna wysokość Słońca nad horyzontem sięga od 15,9° na początku miesiąca do zaledwie 14,7° w ostatnim dniu roku. Jeden z grudniowych dni skłania do obserwacji nieba nawet osoby na ogół nim niezainteresowane. Wypatrujący pierwszej gwiazdki będą mieli w tym roku nieco ułatwione zadanie, jeśli zadowolą się w tej roli Marsem. Planetę zobaczymy na południowym niebie już wkrótce po zachodzie Słońca. A jeśli chcemy się nastawić na prawdziwe, słabiej świecące gwiazdy, gdzie i czego najlepiej wypatrywać? Dużo zależy od tego, na którą stronę świata mamy najlepszy widok. Wysoko nad zachodnim horyzontem odnajdziemy bardzo jasną Wegę. Na północy świeci alfa Woźnicy, Kapella. Na wschodnim niebie wkrótce po zachodzie Słońca zobaczymy czerwone oko Byka, Aldebarana, a później dołączą do niego jasne gwiazdy Oriona i – około godziny 20:00 – najjaśniejsza gwiazda nieba, Syriusz.

Wędrówki planet

Merkurego (2,5^m) możemy spróbować odnaleźć tylko w pierwszych dniach miesiąca nad ranem w konstelacji Wagi, później planeta ginie w blasku Słońca. Wenus (–4,5^m) świeci obecnie jako Gwiazda Poranna w Pannie. Za to wieczór to dobra pora na obserwacje Marsa (0^m), goszczącego kolejno w Wodniku i Rybach. Jowisz (–1,6^m) pojawia się na wschodnim niebie w konstelacji Wężownika w drugiej połowie miesiąca. Saturn jest obecnie zbyt blisko Słońca, by dało się go obserwować. Uran (5,7^m) gości w Rybach – planetę możemy obserwować do połowy nocy. Do późnego wieczora da się też wypatrywać Neptuna (7,9^m) w Wodniku. Ponieważ Pluton znajduje się na niebie w pobliżu Słońca, nie będziemy mieli szansy na to, by go dostrzec. Ceres (8,4^m) bawi w Pannie, z którą można ją obserwować tuż przed świtem.

Śladem Księżyca i planet

Już 3 grudnia zobaczymy cieniutki sierp Księżyca koło Wenus w Pannie. 15 grudnia nad ranem nasz satelita w pierwszej kwadrze odwiedzi znajdującego się w Wodniku Marsa. 25 grudnia Srebrny Glob, bardzo stosownie do daty, przejdzie tuż obok Żłobka – otwartej gromady gwiazd w Raku.