Kompendium fizyki
Profesor Andrzej Kajetan Wróblewski, jeden z nestorów fizyki doświadczalnej w Polsce, przez lata zajmował się fizyką cząstek elementarnych. Od dłuższego czasu jest też niekwestionowanym znawcą historii nauk ścisłych, w szczególności fizyki.
Bardzo dobrze, że książka (właściwie księga, bo to prawie 600 stron!) nie jest suchym przedstawieniem ludzi i faktów. Autor kreśli krajobraz fizyki (i trochę chemii) na tle ważnych wydarzeń historycznych i społecznych, z których wiele miało bezpośredni wpływ na kształtowanie się tych nauk. Pokazuje m.in., jaki spowalniający wpływ miał Kościół na odchodzenie od starożytnej fizyki Arystotelesa. Fascynujące są informacje dotyczące tworzenia polskiej nomenklatury fizycznej. Niektóre używane w XVIII i XIX w. nazwy zjawisk czy przyrządów brzmią całkiem poetycko. W bogato ilustrowanej książce możemy zobaczyć nie tylko ryciny i zdjęcia przedstawiające uczonych, ale też budynki instytucji naukowych, przyrządy fizyczne, reprodukcje stron tytułowych ważnych dzieł. Dobrze, że Autor wyciągnął z zapomnienia takie postaci jak poznanianka Emma z Kurowskich Puffke, której wspaniały podręcznik do fizyki był ówczesnym bestsellerem. Znajdziemy tam też anegdoty biograficzne, którymi Autor sypie jak z rękawa. Niektórych może zaskoczyć wysoka ocena polskiej fizyki okresu międzywojennego przez znamienitych uczonych europejskich. Przecież Polska dopiero co się odrodziła po zaborach i wojnie z bolszewikami. Cenne jest też wspomnienie prof. Piekary i legendarnego gimnazjum w Rydzynie (Wielkopolska). Prof. Wróblewski zadbał oczywiście o obszerną dokumentację – w tekście znajdziemy setki przypisów bibliograficznych, co podnosi wartość tej książki.
Pozycja cenna dla każdego miłośnika historii nauk ścisłych.
Andrzej Kajetan Wróblewski, Historia fizyki w Polsce, PWN, Warszawa 2020