Triff / Shutterstock
Środowisko

Podróże w czasie i przestrzeni

Wiedza i Życie
Którędy miejsce, w którym żyjesz, wędrowało po kuli ziemskiej w ciągu ostatnich 750 mln lat?

Skorupa ziemska, czyli wierzchnia warstwa globu, zbudowana jest ze sztywnych skał i podzielona na olbrzymie płyty, będące w ciągłym ruchu. Nie jest to wędrówka zbyt szybka, zwykle nie przekracza kilku centymetrów na rok, ale nadzwyczaj konsekwentna. W jej efekcie kontynenty rozpadają się i łączą, a ich kawałki potrafią w ciągu setek milionów lat przesunąć się z jednego końca globu na drugi.

Ostatnio naukowcy stworzyli interaktywną mapę, na której można zobaczyć, jak po globie wędrowało miejsce naszego zamieszkania. Cofnąć można się maksymalnie o 750 mln lat, czyli do czasów, gdy na planecie zaczął się rozpadać superkontynent Rodinia, powstały z połączenia wszystkich ziemskich lądów. Jedną z konsekwencji rozsypania się olbrzymiej Rodinii był rekordowy spadek temperatury i inwazja lodowców, które pokryły niemal całą planetę. Globalna epoka lodowa zaczęła się 715 mln lat temu, a skończyła po blisko 100 mln lat. Warto zobaczyć, gdzie wtedy był „nasz kawałek” Ziemi i z kim sąsiadował.

Mapa – szukacie jej pod adresem http://dinosaurpictures.org/ancient-earth – powstała dzięki współpracy dwóch naukowców. Pierwszym jest Christopher Scotese, autor licznych rekonstrukcji dawnego wyglądu Ziemi, drugim – Ian Webster, twórca największej na świecie cyfrowej bazy danych na temat dinozaurów. W tej chwili planetę można oglądać w 26 odsłonach czasowych. Odstępy pomiędzy nimi wynoszą 15–150 mln lat. Im bliżej naszych czasów, tym są mniejsze, co oczywiście wynika z tego, że znacznie więcej wiemy o tym, co się działo względnie niedawno, niż o odległych dziejach globu. „Dlatego m.in. uznaliśmy, że nie będziemy się zapuszczali w czasy starsze niż 750 mln lat. Dysponujemy bardzo niewielką liczbą danych na temat wcześniejszego wyglądu naszej planety” – podkreśla Webster.

Wiedza i Życie 4/2019 (1012) z dnia 01.04.2019; Sygnały; s. 8

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną