Przekrój poprzeczny starego drzewa z charakterystycznymi przyrostami rocznymi, zwanymi popularnie słojami. Przekrój poprzeczny starego drzewa z charakterystycznymi przyrostami rocznymi, zwanymi popularnie słojami. Shutterstock
Środowisko

Trzęsienia ziemi zapisywane są w słojach drzewa

Kiedy ziemia drży, rośliny otrzymują więcej wody i szybciej rosną, co widać w ich słojach.

Obserwuj nas. Pulsar na Facebooku:

www.facebook.com/projektpulsar

W Sekcji Archeo w Pulsarze prezentujemy archiwalne teksty ze „Świata Nauki” i „Wiedzy i Życia”. Wciąż aktualne, intrygujące i inspirujące.


Odkrycie, jak to często bywa, jest zasługą uważnego naukowca. W 2010 r. hydrolog Christian Mohr z Universität Potsdam badał w Chile górskie doliny rzeczne. Gdy doszło tam do potężnego trzęsienia ziemi o magnitudzie 8,8, szybko pojechał do jednej z nich, gdzie stwierdził, że płynąca tam rzeka prowadzi więcej niż zwykle wody. Doszedł do wniosku, że trzęsienie zwiększyło przepuszczalność skał i gleb, ułatwiając wodom gruntowym spływanie z grzbietów ku dolinom.

Swoimi obserwacjami i wnioskami podzielił się z dendrochronologami – specjalistami od rekonstruowania dawnych zmian w środowisku na podstawie analizy słojów drzew. Postanowiono sprawdzić, czy te nadwyżki wody, które pojawiły się po trzęsieniu, mogły dać impuls do szybszego wzrostu drzew. W zeszłym roku pobrano kilkadziesiąt próbek z pni sosen rosnących na dnie doliny oraz w górnych partiach ich zboczy. „Potwierdziły się nasze domysły. Drzewa w dolinie przyspieszyły, a u niektórych efekt ten trwał nawet kilka miesięcy” – mówi Mohr.

Jednak nie wszystkie drzewa skorzystały na trzęsieniu. Słabiej niż normalnie rozwijały się te rosnące na zboczach. „Nic dziwnego. W ich glebie ubyło wody, bo ta spłynęła na dół” – mówi naukowiec. Mohr z grupą amerykańskich sejsmologów rozpoczął przygotowania do większego projektu, w którego ramach pobrane zostaną setki rdzeni słojów drzew w Kalifornii, także nawiedzanej przez silne trzęsienia.

Dzięki analizie słojów moglibyśmy dowiedzieć się o katastrofalnych wstrząsach, które nawiedziły daną okolicę nawet setki lat temu. Takie dane historyczne są bardzo ważne – pomagają w szacowaniu prawdopodobieństwa kolejnego trzęsienia.


Dziękujemy, że jesteś z nami. Pulsar dostarcza najciekawsze informacje naukowe i przybliża wyselekcjonowane badania naukowe. Jeśli korzystasz z publikowanych przez Pulsar materiałów, prosimy o powołanie się na nasz portal. Źródło: www.projektpulsar.pl.

Wiedza i Życie 12/2021 (1044) z dnia 01.12.2021; Sygnały; s. 5
Oryginalny tytuł tekstu: "Przeszłość sejsmologiczna zapisana w drzewach"