Shutterstock
Zdrowie

Zbadajcie się, Polko i Polaku

Jutro Trójmiasto, w piątek Rzeszów, później – do września – kolejnych 20 miast. Ruszyły bezpłatne badania profilaktyczne w ramach kampanii społecznej „Zentiva – Zmieniamy Przyzwyczajenia” .

Badanie „Stan Zdrowia Polaków” przeprowadzone w ramach kampanii wykazało, że profilaktyka zdrowia w pandemii nie jest dla Polaków priorytetem: co trzeci pytany nie wykonał w ciągu 6 miesięcy żadnych badań, a ponad połowa respondentów przyznaje, że koronawirus znacznie zmniejszył częstotliwość ich wykonywania. Najwięcej, bo aż 15 proc. bagatelizowanych podczas pandemii COVID-19 objawów należało do symptomów chorób sercowo-naczyniowych. 49,1 proc. zadeklarowało, że szuka porad zdrowotnych w Internecie.

– Niepokoi fakt, że bardzo duża grupa Polaków próbuje leczyć się w oparciu o porady pozyskane z Internetu jednocześnie rezygnując z wykonywania regularnych badań profilaktycznych. Eksperci są zgodni, że ten trend należy koniecznie odwrócić – mówi Zofia Kurek-Maciejewicz, Head of Communications Zentiva Polska.

Szacuje się, że 20 mln Polaków cierpi na hipercholesterolemię, a 13 mln może chorować na różne rodzaje nadciśnienia tętniczego. Pacjenci nie zawsze zdają sobie sprawę ze swoich dolegliwości, a także unikają wizyt u lekarzy specjalistów oraz wykonywania badań, które są kluczowe w wykrywaniu chorób przebiegających z początku bezobjawowo (np. lipidogramu niezbędnego do monitorowania stanu gospodarki lipidowej w organizmie). Jak pokazało badanie opinii publicznej zaledwie 10 proc. respondentów mierzy ciśnienie codziennie, a co dziesiąty respondent nie robi tego wcale.

Duży problem dla pacjentów stanowi podzielenie się z lekarzem informacjami o bardziej wstydliwych objawach choroby. Co piąta osoba spośród respondentów badania zadeklarowała, że nie powiedziałaby lub nie wie, czy powiedziałaby lekarzowi o zapominaniu zdarzeń sprzed chwili. Tymczasem szacuje się, że otępienie może dotyczyć nawet 500 tys. Polaków, a im wcześniej uda się wykryć chorobę, tym łatwiej można opóźnić jej skutki takie jak upośledzenie funkcjonowania i utrata samodzielności w codziennych czynnościach. Celem akcji jest więc także przełamanie szkodliwych stereotypów i tematów tabu wobec przypadłości, uznawanych przez społeczeństwo za wstydliwe takich jak np. nietrzymanie moczu lub zapominanie w chorobie Alzheimera.

– Częste współistnienie naczyniopochodnych zmian patologicznych w mózgu i zwyrodnienia alzheimerowskiego powoduje, że z formalnego punktu widzenia większość zespołów otępiennych może być zakwalifikowana do otępienia o etiologii mieszanej. Stąd kluczowe znaczenie w profilaktyce dotyczącej choroby Alzheimera ma dbanie o stan naczyń mózgowych, czyli m.in. walka z nadciśnieniem tętniczym, hipercholesterolemią, cukrzycą i otyłością, ale także inne zasady, które w ramach kampanii umieściliśmy w dekalogu zdrowych zasad. Edukacja społeczeństwa pod kątem stosowania się do tych kilku reguł zdrowego życia jest kluczowa – mówi prof. dr hab. n. med. Tomasz Gabryelewicz, kierownik Oddziału Alzheimerowskiego Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie, Prezes Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego, , ekspert Rady Naukowej kampanii „Zentiva – Zmieniamy Przyzwyczajenia”.

Każdy miesiąc akcji poświęcony będzie innemu obszarowi profilaktyki zdrowotnej. W czerwcu realizowane będą bezpłatne badania z zakresu kardiologii, w lipcu – urologii, sierpniu – reumatologii, a we wrześniu związane z chorobą Alzheimera. Podczas każdej akcji pacjenci będą mogli skonsultować się z lekarzem specjalistą, otrzymają także materiały poradnikowe z ćwiczeniami i dietą oraz dzienniczkiem pomiaru ciśnienia.

– Pacjenci często nie są świadomi roli regularnych badań przesiewowych, a to właśnie dzięki nim możemy wykryć choroby nie dające zazwyczaj żadnych objawów m.in. nadciśnienie tętnicze czy hipercholesterolemię – schorzenia, które nieleczone, mogą doprowadzić do wystąpienia zawału serca i udaru mózgu – mówi kolejny ekspert, prof. dr hab. n. med. Piotr Jankowski z Instytutu Kardiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum.

Terminy i inne szczegóły: www.zmieniamyprzyzwyczajenia.pl.

***

#dziesiątka dla zdrowia

  1. Jadłospis bogaty w warzywa i owoce. Rekomendowana dieta śródziemnomorska i nordycka (w Polsce nazywana bałtycką).
  2. Regularna aktywność fizyczna – co najmniej 150 minut tygodniowo wysiłku fizycznego o co najmniej umiarkowanej intensywności lub co najmniej 75 minut wysiłku tygodniowo fizycznego o dużej intensywności.
  3. Utrzymywanie prawidłowej masy ciała, leczenie nadwagi i otyłości.
  4. Unikanie dymu papierosowego i nadmiernego spożycia alkoholu.
  5. Wypracowanie indywidualnych metod radzenia sobie ze stresem. Dbanie o dobrostan psychiczny m.in. wczesne rozpoznawanie i właściwe leczenie zaburzeń depresyjnych i lękowych. Pielęgnowanie relacji z członkami rodziny oraz przyjaciółmi, aktywność społeczna i przeciwdziałanie samotności.
  6. Higiena snu i właściwe leczenie bezsenności. Zalecana liczba godzin snu – 6-8 h.
  7. Zwiększenie i utrzymywanie aktywności umysłowej, regularna edukacja (np. Uniwersytety Trzeciego Wieku), hobby, czytanie książek.
  8. Zwrócenie uwagi na wszelkie nieprawidłowości związane z oddawaniem moczu, krwiomoczem (profilaktyka nietrzymania moczu w ciąży, po porodzie i wieku dojrzałym).
  9. Przeznaczenie czasu na edukację na temat profilaktyki zdrowia – wyłącznie na podstawie rzetelnych źródeł informacji (co najmniej godzinę w tygodniu).
  10. Regularne badania, samokontrola i przestrzeganie zaleceń lekarskich. Sygnalizowanie lekarzowi nowych objawów. Nie ma objawów wstydliwych.